Updated at: 2024-07-16 11:49:50 (1 year ago by DIN - Melkisedeck Leon Shine)

• Walipoteza neema ya utakaso
• Walifukuzwa paradisini
• Walipungukiwa na akili na kushikwa na tamaa ya kutenda dhambi
• Walipata mahangaiko na tabu nyingi
• Kupaswa kufa (Mwa 3:16-20; 5:5)

Updated at: 2024-07-16 11:49:15 (1 year ago by DIN - Melkisedeck Leon Shine)

Kanisa Katoliki ni mojawapo ya madhehebu makubwa duniani na linazingatia sana haki na haki za binadamu. Katika imani yake, Kanisa linaamini kwamba haki na haki za binadamu zinatokana na Mungu na zinapaswa kulindwa kwa nguvu zote. Ni kwa sababu ya imani hii, Kanisa Katoliki linajitahidi kusimama kidete kulinda haki za binadamu na kuhakikisha kwamba kila mtu anaishi katika hali ya amani na usawa.

Biblia inatufundisha kwamba binadamu wote wameumbwa kwa sura na mfano wa Mungu (Mwanzo 1:26-27), na kwa hiyo, kila mtu ana haki ya kuishi kwa heshima, usawa, na amani. Haki hizi zinapaswa kulindwa na kuheshimiwa na wote, bila kujali jinsia, rangi, dini, au asili. Kanisa Katoliki linasisitiza kwamba kila mtu anapaswa kuheshimiwa na kutendewa kwa haki, na kwamba hakuna mtu anayepaswa kudhulumiwa au kudharauliwa.

Kanisa Katoliki linazingatia sana haki za binadamu na limeanzisha taratibu kadhaa za kulinda haki hizo. Kwa mfano, Kanisa linakataza kabisa vitendo vyote vya ubaguzi na unyanyasaji, na linasisitiza kwamba kila mtu anapaswa kutendewa kwa heshima. Kanisa pia linasisitiza kwamba kila mtu ana haki ya kuishi kwa amani na kwamba hakuna mtu anayepaswa kuteswa au kutishiwa kwa sababu ya imani yake.

Catechism of the Catholic Church inafundisha kwamba kila mtu ana haki ya kuwa huru, na kwamba uhuru huu unapaswa kulindwa na kuheshimiwa kwa nguvu zote. Uhuru huu unatokana na haki ya kila mtu ya kumiliki uhai wake na kujiamulia mambo yake mwenyewe. Kanisa Katoliki linasisitiza kwamba uhuru huu unapaswa kutumika kwa njia nzuri na inayoendana na sheria za Mungu.

Kanisa Katoliki linatambua kwamba haki na haki za binadamu zinatokana na Mungu na kwamba ni Kanisa lenye jukumu la kulinda haki hizo. Kwa hiyo, Kanisa linajitahidi kusimama kidete kulinda haki za binadamu na kuhakikisha kwamba kila mtu anaishi katika hali ya amani na usawa. Kama Wakatoliki, ni jukumu letu sote kulinda haki na haki za binadamu na kuhakikisha kwamba kila mtu anapata heshima na usawa unaostahili.

Updated at: 2024-07-16 11:49:08 (1 year ago by DIN - Melkisedeck Leon Shine)

1. Kutukuza Huruma ya Mungu ni sehemu kubwa ya imani ya Kikristo. Ni imani kwamba Mungu anatupenda na anatujali sote, tukiwa watu wa dhambi na wenye mapungufu. Tunapaswa kuwasiliana na Mungu kwa sala na kumwomba huruma yake kwa dhambi zetu.

"Kwa maana Mungu aliupenda ulimwengu hata akamtoa Mwanawe pekee, ili kila mtu anayemwamini asipotee bali awe na uzima wa milele." Yohana 3:16.

2. Kupata neema na ukombozi ni matokeo ya kutukuza huruma ya Mungu. Kwa kufanya hivyo, tunatambua kwamba tunahitaji msaada wa Mungu kuwa bora na kuishi kwa njia inayompendeza yeye.

"Kwa maana kwa neema ninyi mmeokolewa, kwa njia ya imani; ambayo hiyo haikutokana na nafsi zenu, ni kipawa cha Mungu." Waefeso 2:8.

3. Kutukuza huruma ya Mungu kunahusisha kutambua kwamba sisi sote ni wenye dhambi. Hakuna mtu anayeweza kujisifu kuwa mkamilifu. Tunapaswa kumwomba Mungu msamaha na kujitahidi kufanya toba.

"Ikiwa tunasema kwamba hatuna dhambi, twajidanganya wenyewe, na kweli haiiko ndani yetu." 1 Yohana 1:8.

4. Huruma ya Mungu inatupa matumaini kwamba tunaweza kuwa na msamaha na kuishi maisha bora. Tunapaswa kuwa wakarimu kwa wengine na kujiweka katika nafasi ya kusamehewa na kuwasamehe wengine.

"Basi, mnaposimama kusali, sameheni kama mnavyowasamehe watu makosa yao." Mathayo 6:14.

5. Kupata neema na ukombozi kunaweza kuwa ngumu, lakini tunapaswa kuendelea kuomba na kusali kwa Mungu. Tunahitaji kuwa na imani na kujitolea kwa Mungu ili apate kutusaidia.

"Kwa hiyo nawaambia, yoyote mnavyotaka katika sala, ombeni na mzipokee, ili furaha yenu ijae." Marko 11:24.

6. Mungu hutupa neema zake kupitia kanisa na sakramenti. Tunapaswa kuhudhuria mafundisho ya kanisa na kutenda kwa mujibu wa mafundisho ya kanisa ili kupata baraka zake.

"Sakramenti ni ishara na chombo cha neema zinazotolewa na Mungu." Katekisimu ya Kanisa Katoliki, 1131.

7. Kuna nguvu katika kutambua mapungufu yetu na kumwomba Mungu awasamehe. Kupitia sakramenti ya toba, tunaweza kukiri dhambi zetu na kupokea msamaha.

"Kwa hiyo, iweni wa kweli kila mmoja wenu na jirani yake, kwa sababu sisi ni viungo vya jumuiya moja." Waefeso 4:25.

8. Kutambua huruma ya Mungu kunatuhakikishia kwamba tunaweza kumwomba msaada wakati tupo katika mateso na majaribu. Tunapaswa kuwa na imani kwamba Mungu atatupatia nguvu na msaada.

"Mngeomba chochote kwa jina langu, nami nitafanya." Yohana 14:14.

9. Maria Faustina Kowalska, mtakatifu wa Kanisa Katoliki, alipokea ufunuo wa huruma ya Mungu kupitia maono. Alijifunza kwamba huruma ya Mungu ni kubwa sana na inapatikana kwa wote wanaomwomba Mungu kwa imani.

"Ndiyo maana ninataka kutoa huruma yangu kwa wenye dhambi na kuwasaidia kwa njia hii ya huruma yangu." Diary of Saint Maria Faustina Kowalska, 1146.

10. Kutafuta huruma ya Mungu kunaweza kuwa njia ya kumjua Mungu vizuri zaidi na kumtumikia kwa bidii. Tunapaswa kuwa na moyo wa shukrani kwa Mungu kwa ajili ya huruma yake na kujitahidi kuwa wakarimu kwa wengine.

"Mpende Bwana, Mungu wako, kwa moyo wako wote, na kwa roho yako yote, na kwa akili yako yote." Mathayo 22:37.

Je, umejifunza nini kuhusu kutukuza huruma ya Mungu? Je, unajitahidi kufuata mafundisho ya Kikristo ya kutafuta neema na ukombozi kupitia huruma ya Mungu? Tafadhali shiriki mawazo yako kuhusu maandiko haya na jinsi unavyotumia huruma ya Mungu katika maisha yako ya kila siku.

Updated at: 2024-07-16 11:49:10 (1 year ago by DIN - Melkisedeck Leon Shine)

Huruma ya Mungu ni upendo usiokuwa na kifani ulioelekezwa kwetu sisi binadamu. Tunapokea huruma hii kwa neema ya Mungu, ambaye daima yuko pamoja nasi katika safari yetu ya kiroho. Kwa njia ya huruma yake, Mungu anatupatia msamaha na uponyaji wa dhambi zetu. Ni muhimu kuelewa maana ya huruma ya Mungu, na jinsi inavyoweza kutusaidia katika maisha yetu ya kila siku.

1. Huruma ya Mungu inamaanisha kusamehe dhambi zetu. Mungu anatualika kumwomba msamaha kwa makosa yetu, na kwa neema yake atatusamehe. “Lakini Mungu, kwa sababu ya rehema yake kuu aliyo nayo, alituokoa, kwa kuoshwa kwa maji, na kufanywa upya kwa Roho Mtakatifu” (Tito 3:5).

2. Huruma ya Mungu inatupatia nguvu za kushinda majaribu na dhambi. Tunapata neema ya Mungu kwa njia ya Sakramenti ya Kitubio, ambapo tunamkiri Mungu dhambi zetu na kupokea msamaha wake. “Mungu ni mwaminifu, naye hatawaacha mjaribiwe kuliko mwezavyo, lakini pamoja na lile jaribu atafanya na mlango wa kutokea, ili mweze kuvumilia” (1 Wakorintho 10:13).

3. Huruma ya Mungu inatufariji katika mateso yetu. Tunajua kwamba Mungu yuko pamoja nasi katika kila hali, na tunaweza kumwomba aondoe mateso yetu au atupatie nguvu ya kuvumilia. “Mungu ni wetu wa faraja yote, atufariji katika taabu yetu, ili sisi tuweze kuwafariji wale wamo katika taabu yoyote, kwa faraja hiyo ile ile ambayo sisi tunafarijiwa na Mungu” (2 Wakorintho 1:3-4).

4. Huruma ya Mungu inatupatia upendo usio na kifani. Tunajua kwamba Mungu anatupenda bila kikomo, na kwamba upendo wake ni wa kudumu. “Kwa kuwa Mungu aliupenda ulimwengu hivi, hata akamtoa Mwanawe pekee, ili kila mtu amwaminiye asipotee, bali awe na uzima wa milele” (Yohana 3:16).

5. Huruma ya Mungu inatupatia tumaini la uzima wa milele. Tunajua kwamba mwisho wa maisha yetu sio kifo, bali uzima wa milele pamoja na Mungu. “Kwa maana mshahara wa dhambi ni mauti, lakini karama ya bure ya Mungu ni uzima wa milele katika Kristo Yesu Bwana wetu” (Warumi 6:23).

6. Huruma ya Mungu inatufundisha kusamehe wengine. Tunapokea huruma ya Mungu kwa sababu ya neema yake, na tunapaswa kuwa na huruma kwa wengine pia. “Basi, kama Mungu alivyowasamehe ninyi katika Kristo, vivyo hivyo ninyi mnapaswa kusameheana” (Wakolosai 3:13).

7. Huruma ya Mungu inatufundisha kutoa msamaha bila kikomo. Tunapaswa kusamehe wengine mara kwa mara, bila kujali makosa yao. “Basi, ikiwa ndugu yako akakosa dhidi yako mara saba katika siku moja, na akaja kwako akisema, Naungama, usamehe, utamsamehe” (Mathayo 18:21-22).

8. Huruma ya Mungu inatufundisha kumpenda jirani yetu. Tunapaswa kuwa na huruma kwa wengine kama vile Mungu anavyotupa huruma. “Kwa maana huu ndio upendo wa Mungu, kwamba tuzishike amri zake, na amri zake si nzito” (1 Yohana 5:3).

9. Huruma ya Mungu inatufundisha kuishi kwa uadilifu na upendo. Tunapaswa kuishi kwa uadilifu na upendo, kama vile Mungu anavyotuonyesha huruma. “Basi, iweni wafuatao wa Mungu kama watoto wake wapendwa, na enendeni katika upendo, kama vile Kristo naye alivyowapenda sisi, akajitoa kwa ajili yetu, sadaka na dhabihu kwa Mungu, kuwa harufu ya manukato” (Waefeso 5:1-2).

10. Huruma ya Mungu inatupatia neema ya kufikia utakatifu. Tunapokea huruma ya Mungu kwa neema yake, na tunapaswa kutumia neema hiyo kufikia utakatifu. “Lakini kama alivyo mtakatifu yeye aliyewaita ninyi, ninyi nanyi iweni watakatifu katika mwenendo wenu wote; kwa maana imeandikwa, Iweni watakatifu, kwa kuwa mimi ni mtakatifu” (1 Petro 1:15-16).

Katika Catechism ya Kanisa Katoliki, tunajifunza kwamba huruma ya Mungu ni “upendo wa Mungu unaotenda katika maisha yetu kadiri ya hali yetu ya dhambi na uhitaji wetu” (CCC 1846). Tunapokea huruma hii kwa njia ya Sakramenti ya Kitubio, ambapo tunamkiri Mungu dhambi zetu na kupokea msamaha wake. Katika Diary ya Mtakatifu Maria Faustina Kowalska, tunajifunza kwamba huruma ya Mungu ni kubwa zaidi ya dhambi zetu, na kwamba tunapaswa kuomba huruma yake kila siku.

Je, unajisikiaje kuhusu huruma ya Mungu? Je, unajua kwamba Mungu anatakia mema yako na anataka kukupa upendo na neema yake? Tunaweza kumwomba Mungu kwa moyo wote na kumwomba aonyeshe huruma yake kwetu sisi, na kwa wale wote tunaowapenda. Tumaini katika huruma ya Mungu na utaona mabadiliko makubwa katika maisha yako!

Updated at: 2024-07-16 11:49:03 (1 year ago by DIN - Melkisedeck Leon Shine)

Ibada ya Huruma ya Mungu: Kuishi kwa Upendo na Ukarimu

Karibu kwa maelezo ya Ibada ya Huruma ya Mungu. Ibada hii ni sehemu muhimu ya maombi katika Kanisa Katoliki kama ilivyofundishwa na Kanisa. Ibada hii inatufundisha jinsi ya kuishi kwa upendo na ukarimu, kama vile Bwana wetu Yesu Kristo alivyotufundisha.

1. Kuanza Ibada ya Huruma ya Mungu kila siku

Kwa mujibu wa Catechism ya Kanisa Katoliki, Ibada ya Huruma ya Mungu ni muhimu kwa ajili ya maisha ya Kikristo. Kwa hivyo, unapaswa kuianza kila siku kwa kusali chaplet ya Huruma ya Mungu. (CCC 1419). Kusali chaplet hii kunaweza kutufungulia mioyo yetu kwa upendo wa Mungu.

2. Kusamehe na kuwa tayari kusamehe

Hakuna mtu ambaye hajawahi kufanya makosa. Ni kwa kuwasamehe wengine ndipo tunaweza pia kusamehewa (Matthew 6:14-15). Hiyo ni kwa sababu, Bwana wetu Yesu Kristo alitufundisha kwamba kusamehe ni sehemu muhimu ya upendo na ukarimu.

3. Kutenda wema na kutoa sadaka

Ibada ya Huruma ya Mungu inatufundisha pia jinsi ya kutenda wema na kutoa sadaka kwa wengine. (CCC 2447). Tunaweza kufanya hivyo kwa kufanya kazi za upendo, kutoa msaada na kuwa tayari kutoa mali zetu ili kusaidia wengine katika shida zao.

4. Kumuomba Mungu kwa unyenyekevu

Tunapomwomba Mungu kwa unyenyekevu, tunafungua mioyo yetu kwa upendo na huruma yake. (CCC 2559). Kwa hivyo, tunapaswa kuwa tayari kuomba huruma na kumwomba Mungu atusaidie kuishi kwa upendo na ukarimu.

5. Kuwa na imani

Ibada ya Huruma ya Mungu inatufundisha pia jinsi ya kuwa na imani. Tunahitaji kumwamini Mungu na ahadi zake. Kwa kufanya hivyo, tunakuwa na uhakika kwamba Mungu atatupatia kila kitu tunachohitaji ili kuishi kwa upendo na ukarimu. (CCC 156).

6. Kuwa tayari kuomba msamaha

Tunapojitokeza mbele ya Mungu kwa unyenyekevu na kuomba msamaha kwa mapungufu yetu, tunamruhusu Mungu kuingia ndani ya maisha yetu na kujaza nafasi zetu za udhaifu na upungufu. (CCC 2631). Kwa hivyo, tunapaswa kuwa tayari kuomba msamaha kila wakati tunapojikuta tumeanguka au kutenda makosa.

7. Kutafakari juu ya huruma ya Mungu

Kutafakari juu ya Huruma ya Mungu kunaweza kutusaidia kukua katika upendo na ukarimu. Kwa kufanya hivyo, tunaweza kufahamu zaidi jinsi Mungu anatupenda na anatujali. (CCC 2708). Tunaweza kutafakari juu ya Huruma ya Mungu kwa kusoma Injili, kusoma vitabu vya maombezi au hata kusoma Kitabu cha Maisha ya Mtakatifu Faustina Kowalska.

8. Kujifunza kutoka kwa watakatifu

Watakatifu ni mfano wa kuigwa katika maisha yetu ya Kikristo, na wanaweza kutusaidia kukua katika upendo na ukarimu. (CCC 2683). Kwa hiyo, tunapaswa kujifunza kutoka kwa watakatifu kwa kusoma maisha yao na kufuata mifano yao.

9. Kuwa na moyo wa shukrani

Kuwa na moyo wa shukrani ni muhimu katika maisha ya Kikristo. Tunapomshukuru Mungu kwa yote anayotufanyia, tunaujaza moyo wetu na upendo na ukarimu. (CCC 2648). Kwa hivyo, tunapaswa kuwa tayari kumshukuru Mungu kwa yote, iwe ni kubwa au ndogo.

10. Kuishi kwa upendo

Kuishi kwa upendo ni muhimu katika maisha ya Kikristo. Kama ilivyofundishwa na Bwana wetu Yesu Kristo, upendo ni amri kuu ya Kanisa. (John 13:34-35). Kwa hivyo, tunapaswa kuishi kwa upendo kwa kila mtu, iwe ni mtu wa familia yetu, jirani, au mtu yeyote tunayekutana nae.

Ibada ya Huruma ya Mungu ni sehemu muhimu ya maisha yetu ya Kikristo. Inatufundisha jinsi ya kuishi kwa upendo na ukarimu, kama vile Bwana wetu Yesu Kristo alivyotufundisha. Je, umepata nafasi ya kusali Ibada ya Huruma ya Mungu leo? Je, unaishi kwa upendo na ukarimu katika maisha yako ya Kikristo?

Updated at: 2024-07-16 11:49:43 (1 year ago by DIN - Melkisedeck Leon Shine)

KALENDA za mwanzo ziliutumia mwezi wa angani kama kipimo cha muda. Ziliitwa “Lunar calender” au Kalenda-Mwezi. Tarehe 1 ya Mwezi ilikuwa ni siku ulipoandama yaani Mwezi-Mdogo (Crescent Moon). Mwezi unapofika siku ya 15 unakuwa umefikia ukubwa wa juu na huitwa Mwezi- Mkubwa (Full Moon). Hivyo kwa kalenda ile tarehe 15 ilikuwa ni siku ya Mwezi-Mkubwa. Mwaka 45KK, Julius Caesar alitangaza kalenda mpya ikaitwa “Julian Calender” iwe na siku 365. Wakati huo ikijulikana kwamba jua huzunguka kwa siku 365.25. Hivyo pengo la kalenda na mzunguko likabaki robo siku. Robo hiyo ifidiwe kila baada ya miaka minne mwishoni mwa mwezi Februari ambayo sasa ulifanywa kuwa wa pili baada ya January. Inapofanyika hivyo, huo ukaitwa mwaka- mrefu (Leap year). Mwaka mrefu ukachaguliwa kuwa ni ule tu unaogawanywa kwa nne mfano miaka ifuatayo 1700, 1800, 1900, 2100, 2200, 2300. Baadaye iligundulika kuwa jua huzunguka kwa siku 365.24218967 ziitwazo “Tropical year”. Hizi ni chache kuliko siku 365.25 zilizokadiriwa mwanzoni. Uchache huu husababisha kuwe na pengo la dakika 11 na sekunde 14.812512 kwa mwaka. Pengo hili ni dogo, lakini hupanuka hadi kuwa siku nzima kila baada ya miaka 128.0355. Mwaka 1545 lilivuka siku 9.25. Kuondoa tatizo hili, Papa Gregory XIII aliamuru iundwe kalenda mpya na akachagua Oktoba 04, 1582 iwe siku ya mwisho kutumika “Julian Calender”. Kesho yake, kalenda mpya ikaanza kutumika. Ungetegemea hiyo kesho iwe ni Oktoba 05, 1582. Lakini ili uzibe pengo lile lililofikia siku kumi, ilibidi kalenda mpya kuziruka siku hizo siku kumi. Hivyo hii mpya iliyoitwa “Gregorean Calender” ikaanza kama Oktoba 15 badala ya Oktoba 05. Ndiyo sababu katika historia ya nchi nyingi Ulaya, hakuna tarehe za Oktoba 05, 1582 hadi Oktoba 14, 1582. Watu walilala Oktoba 04, 1582 kesho yake wakaamka ikiwa ni Oktoba 15, 1582. Teresa Alonso huandikwa kwamba alifariki Oktoba 1582, kwenye usiku wa tarehe NNE kuamkia tarehe KUMI NA TANO! Alipotangazwa kuwa Mtakatifu, Kanisa Katoliki likaifanya Oktoba 15 kuwa siku ya kumkumbuka, yaani siku ya Mtakatifu Teresa wa Avila. Usipofahamu kwamba Mtakatifu Teresa alifariki siku kalenda zinabadilishwa, utadhani aliyeandika vile tarehe za kifo chake amekosea! Waandishi, William Shakespeare wa Uingereza na Miguel de Cervantes wa Spain huandikwa kwamba wote walifariki Aprili 23, 1616. Lakini ukweli ni kwamba hawakufa siku moja bali walipishana siku kumi kwani England ilichelewa kwa karibu miaka 200 kuikubali “Gregorean Calender”! “Gregorean Calender” haikuundwa ili kuishia kuliziba lile pengo. Bali pia, kuhakikisha halitokei tena. Tumeshaona kuwa lile pengo ni dakika 11 na sekunde 14.812512. Hivyo, linapanuka na kuwa siku tatu ndani ya miaka 400. Hivyo kuliziba inatakiwa kupunguza siku tatu kila baada ya miaka 400.

Je, zipunguzweje?

Kipande cha miaka 400 kina miaka mitatu ya karne inayogawanyika kwa 4 lakini haigawanyiki kwa 400. Ikakubalika kwamba unaogawanyika kwa 4, lakini haugawanyaiki kwa 400, usiendelee kuwa mrefu. Humo siku moja ichomolewe na uwe mfupi. Ndipo miaka 1700, 1800, 1900 haikuwa tena mirefu. Ndivyo pia miaka 2100, 2200, 2300 nayo haitakuwa mirefu. Kwa sababu ni miaka ambayo “Gregorean Calender” inachomoa siku moja ili kutosababisha pengo tena. Kipande hiki cha miaka 400 kikaleta wastani mpya wa siku 365.2425 kwa mwaka. Sasa lile pengo lile la siku moja si rahisi kufikiwa. Kwenye “Julian Calender” tumeona lilikuwa miaka 128.0355 lakini sasa limekuwa miaka 3,222. Sasa tuijadili tarehe ya siku ya Pasaka tukiwa na ufahamu wa kalenda zile. +++ Je, tarehe ya Pasaka imetajwa ndani ya Biblia? Kuna kifungu kinasema hivi: “..Mwezi wa kwanza, siku ya kumi na nne ya mwezi, wakati wa jioni, ni Pasaka ya BWANA. Na siku ya kumi na tano ya mwezi huohuo ni sikukuu ya BWANA, ndiyo siku ya mikate isiyotiwa chachu. (Walawi 23:5)..”. Hivyo Pasaka ni tarehe 15 ya mwezi wa Kwanza. Lakini Biblia pia inautaja mwezi wa kwanza kwa jina la Nisan (Esta 3:7, Nehemia 2:1). Yesu alisulubiwa mwaka ambao Ijumaa iliitangulia sikukuu ya Pasaka kwa siku moja (Yohana 18: 28, Marko 15:42-43). Hivyo tarehe ya Yesu kusulubiwa ni Ijumaa, Nisan 14. Siku moja kabla ya Nisan 15. Siku moja kabla ya Mwezi-Mkubwa. Baada ya Yesu, Wakristo wengi Pasaka waliiadhimisha Jumapili, lakini utata ulijitokeza kuhusu tarehe ya kuiweka hiyo Jumapili ya Pasaka. Ilifika wakati jimbo moja la Wakristo linaadhimisha siku tofauti na jingine na kwa njia wanayoijua wao. Utata huu uliondolewa kule Nicaea mwaka 325 ambapo Kanisa Katoliki lilipoamua kuwa, tarehe ya Pasaka iwe moja tu duniani kote, yaani iwe ni Jumapili inayokuja baada ya Mwezi-Mkubwa (Full Moon) unaotokea baada ya siku ya Ikweta, yaani baada ya Machi 21 (Equinox). Baada ya uamuzi huu, wataalamu walipania kuunda chati maalum zenye tarehe za Mwezi- Mkubwa zitazokasaidia kuitambua tarehe ya Pasaka kwa mwaka wowote. Mwezi huizunguka dunia kwa siku 29.5305891203704 (Synodic Month), wakati dunia hulizunguka jua kwa siku 365.24218967 (Tropical year). Mizunguko hii miwili ikianza safari siku moja, itapishana kila mwaka, lakini itakutana tena mwezi unapokamilisha mizunguko 235. Dunia nayo inakuwa imekamilisha mizunguko 19, yaani miaka 19. Wataalamu wakaitumia hii miaka 19 kutengeneza chati yenye tarehe za Mwezi- Mkubwa unaotokea March 22 hadi April 18. Tarehe zile zikaitwa tarehe za Mwezi- Mkubwa Wa Pasaka au Ecclesiastical Full Moon (EFM). Ndani ya ile miaka 19, kila mwaka ukapewa tarakimu iitwayo Golden Number inayosimama badala ya mwaka ikiwa na tarehe zile ziliorekodiwa za Mwezi Mkubwa wa Pasaka. Chati yenyewe ya Golden Number na tarehe zake (siku/Mwezi) ni hii ifuatayo: {1=5/4, 2=25/3, 3=13/4, 4=2/4, 5=22/3, 6=10/4, 7=30/3, 8=18/4, 9=7/4, 10=27/3, 11=15/4, 12=4/4, 13=24/3, 14=12/4, 15=1/4, 16=21/3, 17=9/4, 18=29/3, 19=17/4} Golden Number ya mwaka inapatikana kuanza kuugawa mwaka kwa 19. Tulifundishwa mashuleni kuwa namba inayosalia baada ya kugawa huitwa “Baki” . Hii “Baki” ukiijumlisha na 1 unapata Golden Number (GN). Mfano unatafuta GN ya 27. Hatua ya kwanza ni kutafuta “Baki” baada ya kugawa 27 kwa 19. Hizi ni hesabu za “modulo” , yaani zinahitaji tu namba inayobaki baada ya kugawa. Ikiandikwa hivi: (27 mod 19) inatakiwa namba inayobaki baada ya kuigawa 27 kwa 19. Jibu ni 8. Hivyo tulipaswa tuandike hivi: (27 mod 19=8). “Baki” 8 tuliyoipata, ndiyo tunaihitaji ili tuijumlishe na 1 ili tupate GN ambayo hapa ni 9 kwani (8+1=9). Tungeweza pia kuandika hivi : 27 mod 19 + 1=9. Hivyo kanuni ya kupata GN kwa mwaka wowote ni hii: (MWAKA mod 19 + 1). Yaani, ugawe huo mwaka kwa 19, kisha namba itakayobaki ijumlishe na moja. Ukishaipata GN, itafute kwenye ile chati ambapo utaiona ikiwa na mwezi na tarehe. Jumapili inayofuata baada ya tarehe hii ndiyo tarehe ya Pasaka ya mwaka huo. Tutumie chati ile na kanuni hii kujua tarehe ya Pasaka ya mwaka 1474. GN ni (1474 mod 19 + 1=12). Hivyo GN ni 12. Kwenye chati, 12 inaonyesha ni tarehe 4/4. Hivyo, mwaka 1474 Mwezi-Mkubwa wa Pasaka ulikuwa tarehe 4/4/1474. Hiyo ilikuwa ni Jumatatu. Hivyo Pasaka ilikuwa ni Jumapili iliyofuata yaani tarehe 10/4/1474. Lakini, Kanisa Katoliki liliikubali kanuni hii karne ya sita. Hii ndiyo sababu, tarehe za Pasaka zinazojulikana ni zile tu zinazoanza mwaka 533. Ndivyo Pasaka ilivyotafutwa miaka ile. Sasa tuone Pasaka ya kizazi chetu. Kizazi cha “Gregorean Calender” iliyoanza mwaka 1582. Tumelijadili lile pengo la siku lililofikia ambalo mwaka 1582 lilishafika siku 10. Ukweli ni kwamba kabla halijazibwa, Pasaka ilikuwa inawadia lakini uhalisi ni kwamba inakuwa tayari imepitwa siku 10. Kinyume kabisa na maamuzi ya Kanisa kule Nicaea! Ili kulizuia lisitokee tena, tumeona uchomoaji wa siku moja toka kwenye miaka inayofunga karne, isiyogawanyika kwa 400. Uchomoaji huu umewekwa kwenye kanuni (formula) iitwayo “Solar Equation”. Kama mwendo wa kuzunguka jua umezingatiwa na “Gregorean Calender”, vipi kuhusu mwendo wa mwezi? Tumeuona kwamba mizunguko ya mwezi na dunia hukutana kila baada ya miaka 19. Kadirio la dunia kuzunguka kwa siku 365.25 linafanya ikizunguka kwa miaka 19 zinakuwa siku 6,939.75. Mwezi utakuwa nao umezunguka mara 235, huku kila mzunguko ukitumia siku 29.5305891203704. Hivyo, kukutana kule ndani ya kila miaka 19, huleta pengo dogo la saa 1, dakika 28, sekunde 38.5. Mapengo madogo haya tunayoyapuuza mwanzoni, yameshatugharimu vya kutosha. Pengo hili kwa mwaka ni dogo lakini kwa miaka 2500 linakuwa hadi kufika siku nane. Kwenye hesabu za kutafuta Pasaka urekebishaji wa hili pengo hutokea kwenye kanuni iitwayo “Lunar Equation”. Lakini kwa sababu ya tofauti ya uelekeo wa mzunguko wa mwezi na dunia, “Lunar Equation” hujumlisha mara nane kila baada ya miaka 2500. Hivyo, mahesabu yoyote ya kuitafuta tarehe ya Pasaka hayakosi kanuni hizi mbili “Solar Equation” na “Lunar Equation” . Tumeona kwamba kalenda ilianza mwaka 1582. “Solar Equation” inaondoa siku moja toka kwenye miaka 1700, 1800, 1900. Hivyo, ni kujidanganya kusema kwamba miaka yote inayogawanyika kwa nne ni mirefu, jambo ambalo hata mimi nilifundishwa shuleni. Hapa tumeona kwamba “Solar Equation” imeondoa siku moja kwenye mwaka 1900 na hivyo haukuwa mwaka mrefu ingawa unagawanyika kwa nne. “Lunar Equation” huongeza siku moja kwenye miaka 1800, 2100, 2400. Mwaka 1800 unaguswa na vyote “Solar Equation” na “Lunar Equation”. Hivyo hauathiriki. Kanuni zote za kuitafuta Pasaka huzingatia zaidi ya niliyoyaeleza, lakini cha muhimu zaidi ni hizi mbili yaani “Solar Equation” na “Lunar Equation” ambazo sijawahi kuzisikia kwa kiswahili. Ni vigumu kuepuka hesabu za “modulo” au “mod” unapotafuta tarehe ya Pasaka. Lakini ukiwauliza wanafunzi wa darasa la nne kwamba machungwa 2011 yakipangwa kwenye mafungu 19, ni mangapi yatakosa fungu? Wapo watakaopata jibu sahihi kwamba ni machungwa 16. Kimahesabu swali hilo linaandikwa hivi: (2011 mod 19) na jibu lake ni 16, yaani (2011 mod 19=16). Ifuatayo ni moja ya kanuni zinazotumika kuipata tarehe za Pasaka ya mwaka wowote kuanzia 1700 hadi 2099: (1) : a=MWAKA mod 19; (2) : b=MWAKA \ 100; (3) : c=MWAKA mod 100; (4) : d=b \ 4; (5) : e=b mod 4; (6) : f=c \ 4; (7) : g=c mod 4; (8) : h=(b + 8)\25; (9) : i=(b – h + 1)\3; (10) : j=(19xa + b – d – i + 15) mod 30; (11) : k=(32 + 2xe + 2xf – j – g) mod 7; (12) : m=(a + 11xj + 22xk) \ 451; (13) : n=j + k – 7xm + 114; (14) : Tarehe=(n mod 31) + 1 (15) : Mwezi =n\31; Penye neno MWAKA, andika mwaka unaotafuta kujua tarehe yake ya Pasaka. Panapotokea alama (\) ni kugawanya ambako hata kama jibu litaleta desimali, basi hiyo desimali unatakiwa kuachana nayo ili jibu libaki namba nzima. Penye alama (x) hiyo ni ya kuzidisha. Yafuatayo ni majibu niliyopata kwa hatua zote baada ya kuuingiza mwaka 2015 ili kujua siku ya Pasaka ya mwaka huu: (1): 1, (2): 20, (3): 15, (4): 5, (5): 0, (6): 3, (7): 3, (8): 1, (9): 6, (10): 13, (11): 1, (12): 0, (13): 128, (14): 5, (15): 4. Tarehe imepatikana kwenye hatua ya 14 ambako jibu ni “5”. Mwezi umepatikana kwenye hatua ya 15 ambako jibu ni “4”. Hivyo Pasaka ya mwaka (2015) huu ni Tarehe 5, mwezi wa 4. Hivyo, kwa njia hii, unaweza kujua tarehe za Pasaka kwa miaka ijayo kama unavyoijua tarehe ya Krismas. Kama kuna tukio lilifanyika siku ya Pasaka miaka iliyopita na hukumbuki tarehe, basi tumia kanuni hii. Zifuatazo ni siku zinazoitangulia Pasaka kwa idadi ya siku zilizoandikwa kwenye mabano: Jumatano Ya Majivu (46), Jumapili ya Matawi (7), Ijumaa Kuu (2). Zinazotanguliwa na Pasaka ni hizi zifuatazo: Kupaa (42), Pentekoste (49), Utatu Mtakatifu (56), Ekaristi (63). Mwanzo tuliona kwamba Mwezi-Mkubwa wa Pasaka au “Ecclesiastical full Moon” ni ule wa March 22 hadi April 18. Ukitokea March 22 basi kuna uwezekano siku hiyohiyo ikawa Pasaka na ikawa imevunja rekodi ya kuwahi mapema. Ukitokea April 18, kuna uwezekano wa Pasaka kuwa siku saba zaidi ya hapa yaani April 25, na hiyo ikawa ni tarehe ya juu mno ya Pasaka. Hivyo, Pasaka yoyote haiwezi kuwa chini ya Machi 22, wala haiwezi kuwazaidi ya April 25. Pasaka tuliyoiona mwaka 2008 ndiyo ya mwisho kwa kizazi chetu kuiona ikiwahi mapema kiasi kile, kwani ilitokea Machi 23 na itairudia tena tarehe hiyo mwaka 2160! by JOSEPH MAGATA

Updated at: 2024-07-16 11:49:43 (1 year ago by DIN - Melkisedeck Leon Shine)

1. Huwezi kubadili namna watu walivyokutendea mpaka ubadili namna unavyowatendea.​

Matayo 7:12;
"Basi yote myatakayo mtendewe na watu, nanyi watendeeni vivyo hivyo; maana hiyo ndiyo Torati na Manabii."

​2. Huwezi kubadili tabia mpaka ubadili marafiki.​

1Wakorintho 15:33
"Msidanganyike; Mazungumzo mabaya huharibu tabia njema."

​3. Huwezi kubadili ulichovuna mpaka ubadili ulichokipanda.​

Wagalatia 6:7;
"Msidanganyike, Mungu hadhihakiwi; kwa kuwa chochote apandacho mtu, ndicho atakachovuna."

​4. Huwezi kubadili mwelekeo wa maisha yako mpaka ubadili dereva.​

Kutoka 23:1-3;
"Msivumishe habari za uongo; usishirikiane na mwovu kwa kuwa shahidi wa uongo. Usiwafuate walio wengi katika kutenda uovu; wala usitie ushahidi wako katika neno lolote kwa kugeukia kando na kuandamana na mkutano ili kupotosha hukumu; wala usimpendelee mtu mnyonge katika neno lake".

Maisha yako yaweza ongozwa na mkumbo wa watu au ​MSIMAMO​ wako ​BINAFSI​ kwa ​UNACHOKIAMINI.​

​5. Huwezi kubadili hali yako ya kifedha mpaka ubadili tabia yako ya kifedha.​

Mithali 21:17;
Mtu apendaye anasa atakuwa maskini; yeyote apendaye mvinyo, kula na manukato hatakuwa tajiri."

​Mtindo wa maisha ya ufukara ndiyo busara kwa wengi.​

​6. Huwezi kunibadili mpaka ujibadili mwenyewe.​

Matayo 7:3-5.
"Basi, mbona wakitazama kibanzi kilicho ndani ya jicho la ndugu yako, na boriti iliyo ndani ya jicho lako mwenyewe huioni? Au utamwambiaje nduguyo, Niache nikitoe kibanzi katika jicho lako; na kumbe! Mna boriti ndani ya jicho lako mwenyewe? Mnafiki wewe, itoe kwanza ile boriti katika jicho lako mwenyewe; ndipo utakapoona vema kukitoa kile kibanzi katika jicho la ndugu yako."

​7. Huwezi kubadili mtazamo wako wa kifikra mpaka ubadilipo usikiacho.​

Mithali 23:7;
"Maana aonavyo nafsini mwake, ndivyo alivyo.
Akuambia haya kula, kunywa; lakini moyo wake hauwi pamoja nawe."

​(Waache wenye Hekima wasikilize na kuongeza ufahamu wao.)​

Huyo anayesikiliza, huashiria na kuamua kile anachojifunza.

Kile unachojifunza, huashiria uelewa ulio nao kichwani mwako.

Uelewa ulionao kichwani mwako, huashiria maamuzi yako.

Na maamuzi yako, huashiria ​mwelekeo wa maisha yako.​

Updated at: 2024-07-16 11:49:21 (1 year ago by DIN - Melkisedeck Leon Shine)

Je, Kanisa Katoliki linatambua na kufundisha Maandiko Matakatifu kuwa Neno la Mungu? Ndio! Kanisa Katoliki linatambua na kufundisha kwamba Maandiko Matakatifu ni Neno la Mungu lililoongozwa na Roho Mtakatifu. Kwa kweli, Kanisa Katoliki linapenda na kuthamini Maandiko Matakatifu sana kwamba inaweka Maandiko kama msingi wa imani yake yote.

Katika Catechism of the Catholic Church, Kanisa Katoliki linasema kuwa, "Kanisa limetambua maandiko matakatifu kama Neno la Mungu liliyo geuzwa kuwa lugha ya mwanadamu. Kwa sababu hiyo, Kanisa Katoliki linaheshimu sana Maandiko Matakatifu na kuzitumia kama msingi wa kufundisha imani yake."

Kwa maneno mengine, Maandiko Matakatifu ni muhimu sana kwa Kanisa Katoliki. Ni kwa njia ya Maandiko Matakatifu tu ndipo Kanisa linaweza kufundisha juu ya imani na maadili, na ni kwa njia ya Maandiko Matakatifu tu ndipo Kanisa linaweza kujibu maswali ya wakristo kuhusu maisha yao ya kiroho.

Kwa hivyo, kwa nini Kanisa linathamini sana Maandiko Matakatifu? Kwanza, Maandiko Matakatifu ni Neno la Mungu, na Kanisa Katoliki linapenda na kuheshimu Neno la Mungu. Kwa njia ya Maandiko Matakatifu, tunapata kujua zaidi juu ya Mungu, kujifunza juu ya upendo wake na mpango wake wa wokovu wa mwanadamu.

Pili, Maandiko Matakatifu ni msingi wa imani yetu. Kila kitu tunachofundisha kuhusu imani yetu, kila kitu tunachojua kuhusu Mungu na mpango wake wa wokovu, kinatokana na Maandiko Matakatifu. Kwa hiyo, Kanisa Katoliki linapaswa kuheshimu na kutambua Maandiko Matakatifu kama Neno la Mungu lisilo na makosa.

Tatu, Kanisa Katoliki linaamini katika ufunuo kamili wa Mungu. Maandiko Matakatifu yana ufunuo kamili wa Mungu, na kwa sababu hiyo, Maandiko Matakatifu ni msingi wa ufunuo wetu wa Mungu. Kwa njia ya Maandiko Matakatifu, tunaweza kujua zaidi juu ya Mungu wetu na mapenzi yake kwa maisha yetu.

Katika Maandiko Matakatifu, tunapata maelezo ya wazi ya jinsi ya kuishi maisha ya Kikristo, kujifunza juu ya upendo wa Mungu kwa wanadamu, na kuelewa mpango wake wa wokovu. Kwa hiyo, Kanisa Katoliki linaamini kuwa Maandiko Matakatifu ni msingi wa imani yetu na utambuzi wa Mungu.

Kanisa Katoliki linatumia Maandiko Matakatifu kufundisha imani yake na kuelezea mafundisho yake kwa wakristo wote. Maandiko Matakatifu yanatuita kufanya kazi pamoja na Mungu ili kuleta ufalme wa Mungu duniani. Kwa hiyo, Kanisa Katoliki linatambua na kufundisha kwamba Maandiko Matakatifu ni Neno la Mungu na msingi wa imani yetu na maisha ya kikristo.

Kwa kuhitimisha, Kanisa Katoliki linatambua na kufundisha kwamba Maandiko Matakatifu ni Neno la Mungu lililofunuliwa kwa wanadamu kupitia Roho Mtakatifu. Maandiko Matakatifu ni msingi wa imani yetu na maisha ya kikristo, na Kanisa Katoliki linatumia Maandiko Matakatifu kufundisha na kuelezea mafundisho yake. Kwa hivyo, ni muhimu sana kwetu kusoma, kutafakari, na kuelewa Maandiko Matakatifu ili tuweze kujua zaidi juu ya Mungu wetu na mpango wake wa wokovu.

Updated at: 2024-07-16 11:49:18 (1 year ago by DIN - Melkisedeck Leon Shine)

Kanisa Katoliki ni moja ya madhehebu makubwa zaidi ya Ukristo duniani. Na kama madhehebu mengine ya Kikristo, Kanisa Katoliki linasisitiza umuhimu wa imani na matendo. Kwa ufupi, imani ni msingi wa maisha ya Kikristo, lakini matendo ni matokeo ya imani hiyo. Katika makala hii, tutazungumzia ni nini imani ya Kanisa Katoliki kuhusu imani na matendo.

Kwanza kabisa, Kanisa Katoliki linasisitiza kuwa imani ni msingi wa maisha ya Kikristo. Imani ina maana ya kuamini kuwa Mungu yupo, na kwamba Yeye ni Muumbaji wa ulimwengu na wa binadamu. Imani pia inamaanisha kuamini kuwa Yesu Kristo ni Mwana wa Mungu, ambaye alikuja duniani kuwaokoa watu kutoka dhambi zao. Imani hii inajidhihirisha katika sakramenti za Kanisa, ambazo ni ishara za neema ya Mungu kwa binadamu.

Pamoja na imani, Kanisa Katoliki pia linasisitiza umuhimu wa matendo. Matendo ni matokeo ya imani hiyo, na ni njia ya kuiishi imani hiyo katika maisha ya kila siku. Kwa mfano, Kanisa Katoliki linasema kuwa sio tu ni muhimu kuamini kuwa Mungu yupo, bali pia ni muhimu kumtumikia Mungu kwa kufanya matendo ya haki. Hii inamaanisha kuwa Kikristo anapaswa kujitahidi kuishi maisha ya upendo na wema, kwa kuwasaidia wengine na kufanya kazi nzuri katika jamii.

Biblia inasisitiza umuhimu wa imani na matendo pia. Kwa mfano, katika kitabu cha Yamesi, Biblia inasema "Imani bila matendo ni mfu" (Yakobo 2:26). Hii ina maana kuwa imani pekee haitoshi, bali ni muhimu kuiishi katika matendo. Kwa upande mwingine, katika kitabu cha Wagalatia, Biblia inasema "Kwa maana katika Kristo Yesu, wala kutahiriwa hakufai kitu, wala kutokutahiriwa, bali imani iliyo kwa njia ya upendo hufanya kazi." (Wagalatia 5:6). Hapa, Biblia inasisitiza kuwa imani na upendo ni vitu muhimu sana katika maisha ya Kikristo.

Kanisa Katoliki linatufundisha zaidi juu ya imani na matendo katika Catechism of the Catholic Church. Kwa mujibu wa Catechism, imani ni "hakikisho la mambo tunayotumaini, ni yakini ya mambo tusiyoyaona" (CCC 1814). Matendo ya haki, kwa upande mwingine, yanaelezewa kama "matendo yote yanayohusiana na upendo kwa Mungu na kwa jirani" (CCC 1825). Kwa hiyo, Kanisa Katoliki linasisitiza kuwa imani na matendo ni mambo yanayohusiana sana, na kwamba ni vigumu kusema kuwa unayo imani bila kuonyesha matendo ya haki.

Kwa muhtasari, Kanisa Katoliki linasisitiza umuhimu wa imani na matendo katika maisha ya Kikristo. Imani ni msingi wa maisha ya Kikristo, lakini matendo ni matokeo ya imani hiyo. Biblia inasisitiza umuhimu wa imani na matendo pia, na Catechism ya Kanisa Katoliki inatufundisha zaidi juu ya mada hii. Kwa hiyo, ni muhimu kwa Kikristo kuiishi imani hiyo katika matendo ya haki, kwa kuwasaidia wengine na kufanya kazi nzuri katika jamii.

Updated at: 2024-07-16 11:49:48 (1 year ago by DIN - Melkisedeck Leon Shine)

HISTORIA YENYEWE